درخواست مشاوره رایگان
ثبت اختراع چیست؟
ثبت اختراع فرآیندی است که از طریق آن می‌توان یک ایده جدید، محصولی نو یا فرآیندی مبتکرانه که در صنعت کاربرد دارد را به ثبت رساند. درواقع مخترع با این کار، اختراع خود را برای مدت مشخصی(معمولا 20 سال) تحت حمایت قانون قرار می‌دهد تا جلوی سرقت و سواستفاده‌های احتمالی را بگیرد. بعد از اینکه یک اختراع به ثبت می‌رسد، هیچ فرد دیگری حق تولید آن محصول یا استفاده از آن فرآیند را ندارد اما مخترع می‌تواند با انعقاد یک قرارداد قانونی، اجازه این را بدهد که افراد مشخصی از آن استفاده کنند. طبق قانون، یک اختراع برای به ثبت رسیدن باید دارای ویژگی‌های مشخص و معینی باشد. در ادامه این مقاله به مراحل، مدارک و مزایای ثبت اختراع به صورت کامل و جامع اشاره می‌کنیم.
چه اختراعاتی را نمی‌توان ثبت کرد؟
آیا می‌توان هر چیزی را به عنوان اختراع در اداره مالکیت معنوی به ثبت رساند؟ بر اساس قانون، یک محصول یا ایده برای اینکه به ثبت برسد باید شرایط خاصی را داشته باشد. در زیر به مواردی می‌پردازیم که به عنوان اختراع قابل ثبت نیستند:
- تئوری‌های علمی
- فرمول‌های ریاضی
- کشف‌هایی که در دنیای علم اتفاق می‌افتد
- شیوه‌هایی که برای درمان و حتی تشخیص بیماری‌های انسان‌ها و جانوران بکار می‌روند
- کشف یک گونه جدید در بین جانوران یا گیاهان
- آثاری که در زمینه‌های ادبی و هنری خلق می‌شوند
- اختراعاتی که قبلا در اداره مالکیت معنوی توسط اشخاص دیگری به ثبت رسیده‌اند
- مواردی که با موازین شرعی و اخلاقی جامعه مغایرت داشته باشند
انواع ثبت اختراع
در سایر کشورهای دنیا، یک اختراع از طریق دو روش اعلامی و تحقیقی می‌تواند به ثبت برسد. در روش اعلامی، مخترع از طریق اظهارنامه و ادعانامه، اختراع خود را به اداره ثبت معرفی می‌کند که در صورت داشتن سه معیار از پیش تعریف شده(جدید، ابتکاری و کاربردی) گواهی ثبت اختراع برای وی صادر می‌شود. اما در روش تحقیقی همان طوری که از نامش مشخص است، ادعای مخترع در آزمایشگاه و توسط امکانات و تجهیزات مختلف تست و بررسی می‌شود که نسبت به روش اعلامی، مدت زمان بیشتری طول می‌کشد.
مراحل ثبت اختراع در ایران
در ایران فرآیند ثبت کردن یک اختراع به شیوه اعلامی صورت می‌گیرد. در نتیجه، فرد متقاضی باید از طریق سامانه‌ای که از سوی اداره مالکیت معنوی به این منظور طراحی شده است، اقدام کند. در کشور ما مراحل ثبت اختراع به شرح زیر است:
- ورود به سامانه ثبت اختراع کشوری
- تنظیم اظهارنامه حقوقی اختراع
- وارد کردن اطلاعات شخص متقاضی(در صورت لزوم نماینده قانونی وی)
- ثبت کردن مشخصات اختراع به صورت کامل
- بارگزاری مدارک مورد نیاز در سامانه مربوطه
- پرداخت هزینه‌های لازم
- انتشار آگهی ثبت اختراع در روزنامه رسمی توسط اداره مالکیت معنوی
- صادر شدن گواهی ثبت اختراع برای فرد متقاضی
در صورتی که در زمینه‌های ثبتی و حقوقی تجربه و دانش کافی ندارید بهتر است از یک موسسه ثبتی برای انجام فرآیند ثبت اختراع خود کمک بگیرید. زیرا در صورتی که اظهارنامه شما به درستی تنظیم نشود و یا در ارسال مدارک لازم، اشتباهی صورت بگیرد؛ پروسه ثبت اختراع طولانی شده و باعث هدر رفت وقت و هزینه‌های شما می‌شود.
مدارک لازم ثبت اختراع
مدارکی که برای ثبت یک اختراع باید ارائه شوند بستگی به این دارد که صاحب اختراع، یک شخص حقیقی است یا حقوقی که در ادامه به هر دو مورد به صورت کامل اشاره خواهیم کرد.
مدارک لازم برای اشخاص حقوقی
چنانچه صاحب امتیاز یک اختراع، شخصی حقوقی(شرکت یا موسسه) باشد، مدارک زیر باید در سامانه بارگزاری شوند:
- کپی مدارک شخصی هیئت مدیره شرکت(شناسنامه و کارت ملی)
- کپی مدارک شخصی مخترع(شناسنامه و کارت ملی)
- آدرس شرکت به همراه کدپستی
- آدرس و کدپستی محل زندگی مخترع
- روزنامه تاسیس شرکت
- روزنامه آخرین تغییرات شرکت
- فرم‌های پر شده اظهارنامه ثبت اختراع
- فرم پر شده مربوط به توصیف اختراع
- درصورت لزوم ارائه نقشه‌های مربوط به اختراع
- ادعای مخترع(توضیحی مبنی بر اینکه اختراع مود نظر چه مشکلی را رفع می‌کند و راه حلی جدیدی را ارائه می‌کند)
مدارک لازم برای اشخاص حقیقی
در صورتی که مخترع، فردی حقیقی باشد لازم است که مدارک زیر را برای ثبت کردن اختراع خود ارائه دهد:
- نسخه‌ای از مدارک شخصی مخترع یا مخترعین(شناسنامه و کارت ملی)
- اطلاعات محل زندگی مخترع مانند آدرس و کدپستی
- فرم‌های پر شده اظهارنامه ثبت اختراع
- فرم پر شده مربوط به توصیف اختراع
- ارائه نقشه‌های مربوط به اختراع درصورت نیاز
- ادعای مخترع(ادعانامه مربوط به اختراع)
هزینه ثبت اختراع
هزینه ثبت اختراع به عوامل مختلفی بستگی دارد. برای مثال این مبلغ برای اشخاص حقیقی و حقوقی متفاوت است به طوری که افراد حقوقی(مانند شرکت‌ها و سازمان‌ها) هزینه‌ی بیشتری را باید بپردازند. همچنین بعد از اینکه گواهی ثبت اختراع برای شما صادر شد، سالانه مبلغی را برای تمدید آن باید پرداخت کنید که در صورت دیرکرد در پرداخت، هزینه‌ی دیگری تحت عنوان جریمه نیز به آن اضافه می‌شود. در صورتی که درخواست ثبت اختراع شما رد شود می‌توانید نسبت به این موضوع اعتراض کنید که به این منظور باید هزینه‌ای برای بازنگری مجدد بپردازید. اگر اظهارنامه خود را به درستی تنظیم نکنید، هر مرتبه اصلاح آن در سامانه، هزینه‌ای را شامل می‌شود. به غیر از مواردی که گفته شد، اقداماتی مثل انتقال مالکیت، صدور گواهی المثنی و استعلام اختراع هزینه‌های خاص خود را دارند.
فرآیند ثبت اختراع چقدر طول می‌کشد؟
چقدر طول می‌کشد تا یک اختراع، پروسه قانونی را طی کرده و به ثبت برسد؟ در حقیقت، این مدت زمان به عوامل متعددی بستگی دارد. برای مثال در صورتی که اظهارنامه نامه اختراع شما به درستی تنظیم شده باشد، مدارکی که ارائه داده‌اید کامل بوده و اختراع شما به غیر از کاربردی بودن هیچ گونه مشابه داخلی یا خارجی نداشته باشد؛ این فرآیند به طور متوسط 4 ماه زمان می‌برد. برای اینکه پروسه ثبت اختراع شما به بهترین شکل ممکن انجام شده و در وقت و هزینه‌هایتان صرفه‌جویی شود، بهتر است که از یک موسسه ثبتی و حقوقی معتبر در این زمینه کمک بگیرید.
موسسه بینا با داشتن کارشناسانی خبره در انواع زمینه‌های ثبتی در کنار شما خواهد بود تا در کوتاه‌ترین زمان و با بهترین هزینه ممکن، اختراع خود را به ثبت برسانید و از مزایای قانونی آن بهره‌مند شوید.
مزایای ثبت اختراع
بعد از اینکه اختراع خود را به ثبت می‌رسانید، این اقدام فواید زیادی برای شما به همراه خواهد داشت ازجمله:
- اختراع شما تحت حمایت قانون قرار می‌گیرد
- سایر افراد هیچ گونه حقی نسبت به ایده یا محصول نوین شما نخواهند داشت
- پس از ثبت شدن، ارزش مادی و معنوی اختراع شما افزایش پیدا می‌کند
- می‌توانید برای اختراع خود سرمایه گذار جذب کنید
- طبق قانون، حق بهره برداری، تولید و صادرات اختراع تنها متعلق به مخترع می‌شود
- امکان فروختن امتیاز بهره برداری از اختراع برای شما فراهم می‌شود
- توانایی بیشتری برای گرفتن وام و تامین منابع مالی خواهید داشت
- می‌توانید از مزایای بنیاد ملی نخبگان بهره ببرید
- ریسک سرقت یا کپی‌برداری از اختراع کاهش پیدا می‌کند
- می‌توانید از تسهیلات شرکت‌های دانش بنیان برخوردار شوید
- این امکان برای شما فراهم می‌شود تا محصول یا ایده نوین خود را در دانشگاه‌های داخلی و خارجی ارائه دهید
شرایط ثبت اختراع چیست؟
یک اختراع برای ثبت شدن چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد؟ در حقیقت از نظر قانون، هر ایده یا محصولی صرف جدید بودن آن قابل ثبت کردن نیست و باید شامل سه معیار زیر باشد تا بتواند تحت حمایت قانون قرار بگیرد:
- اختراع مورد نظر، چه ایده باشد چه محصول، باید جدید بوده و در گذشته توسط شخص دیگری به ثبت نرسیده باشد
- ویژگی ضروری دیگر برای هر اختراع این است که همراه با نوآوری و ابتکار بوده و با محصولات دیگری که در حال حاظر در صنعت وجود دارد، مشابه نباشد
- ایده یا محصول مورد نظر باید در صنعت کاربرد داشته باشد و بتواند مشکلی را حل کند
مدت اعتبار گواهی ثبت اختراع
پس از اینکه مراحل لازم برای ثبت کردن اختراع خود را به درستی طی کردید، از طرف اداره مالکیت معنوی گواهی‌ای برای شما صادر می‌شود که به مدت 20 سال اعتبار دارد. در طول این زمان، باید هر ساله هزینه‌ای را برای تمدید حق امتیاز اختراع خود پرداخت کنید که در صورت عدم پرداخت آن، مبلغی به عنوان جریمه برای شما در نظر گرفته می‌شود.
در نهایت، از یک موسسه ثبتی معتبر برای ثبت اختراع خود کمک بگیرید
ثبت اختراع، فرآیندی طولانی و تاحدودی پیچیده است. به طوری که کوچکترین اشتباه در هر یک از مراحل آن(از تنظیم اظهارنامه گرفته تا ارائه مدارک لازم)، می‌تواند باعث هدر رفت وقت و هزینه شما بشود. در نتیجه بهتر است در این مسیر از یک متخصص راهنمایی بگیرید. کارشناسان ثبت اختراع موسسه بینا، با سال‌ها تجربه در این زمینه در کنار شما خواهند بود تا بتوانید ایده یا محصول نوین خود را به راحت‌ترین شکل ممکن ثبت برسانید.
پرسش های شما
گواهی ثبت اختراع چقدر اعتبار دارد؟
این گواهی برای مدت 20 سال اعتبار دارد و مخترع در طول این زمان، هر ساله باید مبلغی را برای تمدید آن بپردازد.
یک اختراع برای ثبت شدن چه شرایطی باید داشته باشد؟
بر اساس قانون، یک اختراع برای ثبت شدن باید هر سه معیار تازگی، نوآوری و کاربردی بودن را داشته باشد.
پروسه ثبت اختراع چقدر طول می‌کشد؟
در صورتی که تمام مراحل را به درستی طی کنید، این فرآیند به طور متوسط 4 ماه به طول می‌انجامد.
چه مدارکی برای ثبت اختراع لازم است؟
بسته به اینکه صاحب امتیاز یک اختراع، شخصی حقیقی باشد یا حقوقی، مدارکی که باید ارائه شوند متفاوت است که در این مقاله به طور کامل به آنها اشاره کردیم.
در چه صورتی به کارت بازرگانی نیاز است؟
در صورتی که بخواهید برند و لوگوی لاتین خود را ثبت کنید و یا قصد دارید از مناطق آزاد به واردات و صادرات کالا بپردازید به کارت بازرگانی نیاز خواهید داشت.